माझी कन्या भाग्यश्री योजना: मुलींच्या उज्वल भविष्यासाठी महाराष्ट्र शासनाचा आधार
महाराष्ट्र राज्यातील मुलींच्या जन्माचे स्वागत करण्यासाठी, त्यांना शिक्षणासाठी प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि समाजात स्त्री-पुरुष समानता रुजवण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाच्या महिला व बालविकास विभागाने “माझी कन्या भाग्यश्री योजना” सुरू केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश समाजातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ घटकातील कुटुंबांना मुलीच्या जन्माचा आनंद साजरा करण्यास आणि तिच्या शिक्षणाची जबाबदारी पेलण्यास मदत करणे हा आहे, जेणेकरून कन्याभ्रूणहत्या थांबून मुलींना सन्मानाने जगता येईल.
योजनेचे प्रमुख लाभ आणि वैशिष्ट्ये
माझी कन्या भाग्यश्री योजनेअंतर्गत पात्र कुटुंबांना खालीलप्रमाणे आर्थिक लाभ मिळतात:
- पहिल्या कन्येसाठी: कुटुंबात पहिली मुलगी जन्माला आल्यानंतर राज्य सरकार तिच्या नावाने ५०,००० रुपयांची मुदतठेव (Fixed Deposit) करते. ही रक्कम कन्या १८ वर्षांची होईपर्यंत व्याजासह जमा होते. याशिवाय, तिच्या शिक्षणासाठी दरवर्षी ठराविक आर्थिक सहाय्य देखील दिले जाते, जे तिच्या पुढील वाटचालीस उपयुक्त ठरते.
- दुसऱ्या कन्येसाठी: जर कुटुंबात दुसरी मुलगी जन्माला आली, तर शासन दरवर्षी २५,००० रुपयांपर्यंतचा वैद्यकीय आणि शिक्षण खर्च उचलण्यास मदत करते. यामुळे दोन्ही मुलींच्या भविष्याची चिंता काही प्रमाणात कमी होते.
पात्रता निकष – कोण अर्ज करू शकते?
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील प्रमुख अटी व शर्तींची पूर्तता करणे आवश्यक आहे:
- अर्जदार कुटुंब महाराष्ट्राचे कायमस्वरूपी रहिवासी असावे.
- कन्या दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) किंवा अल्प उत्पन्न गटातील कुटुंबात जन्मलेली असावी.
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न १ लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसावे.
- ही योजना अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST) आणि इतर मागासवर्गीय (OBC) कुटुंबांसाठी देखील लागू आहे.
- या योजनेचा लाभ कुटुंबातील केवळ दोन कन्यांपर्यंतच मर्यादित आहे.
आवश्यक कागदपत्रे
माझी कन्या भाग्यश्री योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे सोबत असणे आवश्यक आहे:
अधिक माहितीसाठी वाचा: Ayushman Bharat Yojana Maharashtra 2023
- कन्येचा जन्म दाखला
- आई-वडिलांचे आधार कार्ड
- उत्पन्नाचा दाखला
- दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) कार्ड (उपलब्ध असल्यास)
- कन्येच्या नावाने बँक खाते तपशील (मुदतठेवीसाठी)
- दोन पासपोर्ट आकाराचे फोटो
- रहिवासी दाखला
अर्ज करण्याची प्रक्रिया
या योजनेसाठी अर्ज करणे सोपे आहे:
- जवळच्या बाल विकास प्रकल्प अधिकारी (CDPO) कार्यालयातून योजनेचा अर्ज फॉर्म मिळवा.
- आवश्यक कागदपत्रांसह भरलेला अर्ज ऑफलाइन पद्धतीने CDPO कार्यालयात सादर करा.
- काही जिल्ह्यांमध्ये ऑनलाइन अर्ज करण्याची सुविधा देखील उपलब्ध आहे. अधिक माहितीसाठी संबंधित कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
योजनेचे व्यापक उद्दिष्ट
माझी कन्या भाग्यश्री योजना केवळ आर्थिक मदत पुरवत नाही, तर तिचे सामाजिक उद्दिष्टही मोठे आहे:
- समाजात मुलींच्या जन्माला प्रोत्साहन देणे आणि त्यांच्याबद्दल सकारात्मक दृष्टिकोन निर्माण करणे.
- मुलींच्या शिक्षणासाठी आर्थिक मदत देऊन त्यांना आत्मनिर्भर बनवणे.
- बालविवाहाचे प्रमाण कमी करणे आणि मुलींना त्यांचे बालपण व शिक्षण पूर्ण करण्याची संधी देणे.
- मुलींचे भविष्य उज्ज्वल करण्याच्या दृष्टीने ही एक अत्यंत प्रभावी आणि दूरदृष्टीची योजना आहे.
अधिक माहितीसाठी संपर्क
योजनेबाबत अधिक तपशीलवार माहितीसाठी, आपल्या जवळच्या एकात्मिक बाल विकास सेवा (ICDS) किंवा बाल विकास प्रकल्प अधिकारी (CDPO) कार्यालयात संपर्क साधावा. तसेच, महाराष्ट्र शासनाच्या महिला व बालविकास विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट देऊ शकता: https://womenchild.maharashtra.gov.in
या योजनेचा लाभ घेऊन आपल्या मुलीचे भविष्य सुरक्षित करा आणि तिला शिक्षणाद्वारे सक्षम बनवण्यास महाराष्ट्र शासनासोबत हातभार लावा!