शेतकरी विक्रेत्यांसाठी व्यवसायाला चालना देणारी पीएम स्वनिधी योजना
आपल्या महाराष्ट्रातील अनेक शेतकरी बांधव केवळ शेतात पीक पिकवत नाहीत, तर ते आपला भाजीपाला, फळे आणि इतर शेती उत्पादने थेट बाजारात, रस्त्यावर किंवा आठवडी बाजारात विकून आपला उदरनिर्वाह करतात. अशा मेहनती शेतकरी विक्रेत्यांसाठी केंद्र सरकारने एक अत्यंत महत्त्वाची योजना सुरू केली आहे – ती म्हणजे प्रधानमंत्री स्ट्रीट वेंडर्स आत्मनिर्भर निधी योजना (PM Svanidhi Yojana).
या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना, विशेषतः जे रस्त्यावर किंवा फेरी मारून आपला माल विकतात, त्यांना कोणत्याही प्रकारच्या गॅरंटीशिवाय ८०,००० रुपयांपर्यंतचे कर्ज उपलब्ध होते. कोविड-१९ महामारीच्या काळात अनेक लहान व्यावसायिकांना आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागला. या पार्श्वभूमीवर २०२० मध्ये सुरू झालेल्या या योजनेने लाखो विक्रेत्यांना मोठा आधार दिला आहे.
पीएम स्वनिधी योजनेची मुख्य वैशिष्ट्ये
पीएम स्वनिधी योजना ही केवळ कर्ज देणारी योजना नसून, ती लहान व्यावसायिकांना आर्थिक शिस्त आणि स्थैर्य देणारी एक महत्त्वपूर्ण पहल आहे. या योजनेची काही प्रमुख वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
- कर्जाची मर्यादा: या योजनेद्वारे तुम्हाला टप्प्याटप्प्याने एकूण ८०,००० रुपयांपर्यंत कर्ज मिळू शकते.
- तारणाची गरज नाही: या कर्जासाठी कोणत्याही प्रकारची तारण (Collateral) ठेवण्याची आवश्यकता नसते, ज्यामुळे लहान व्यावसायिकांना मोठा दिलासा मिळतो.
- टप्प्याटप्प्याने कर्ज: कर्ज तीन टप्प्यांमध्ये दिले जाते, जेणेकरून व्यवसायाच्या गरजेनुसार पैशांचा वापर करता येतो आणि परतफेडीची सवय लागते.
- व्याज सवलत: कर्जावरील व्याजदर बँकेच्या नियमानुसार असले तरी, वेळेवर परतफेड करणाऱ्यांना व्याजावर सबसिडीचा (सवलत) लाभ मिळतो.
- डिजिटल व्यवहारांना प्रोत्साहन: डिजिटल पेमेंट करणाऱ्यांना व्याजदरात अतिरिक्त सवलत मिळते, ज्यामुळे पारदर्शक व्यवहार वाढतात.
कर्जाची रचना आणि परतफेड प्रक्रिया
पीएम स्वनिधी योजनेअंतर्गत कर्ज एकाच वेळी न देता, टप्प्याटप्प्याने दिले जाते. यामुळे कर्जदाराला आर्थिक शिस्त लागते आणि व्यवसायाची वाढ नियोजनबद्ध पद्धतीने होते.
- पहिला हप्ता: सुरुवातीला ₹१०,००० चे कर्ज दिले जाते, जे १२ महिन्यांच्या आत परत करणे अपेक्षित असते.
- दुसरा हप्ता: पहिला हप्ता वेळेत परतफेड केल्यास, तुम्हाला ₹२०,००० चा दुसरा हप्ता मिळण्यास पात्र ठरता.
- तिसरा हप्ता: दुसऱ्या हप्त्याची यशस्वी परतफेड केल्यानंतर, तुम्ही ₹५०,००० च्या तिसऱ्या हप्त्यासाठी अर्ज करू शकता.
अशा प्रकारे, एकूण ८०,००० रुपयांपर्यंतचे कर्ज घेऊन तुम्ही आपल्या व्यवसायात वाढ करू शकता. प्रत्येक हप्ता वेळेत परत केल्यास तुमचा क्रेडिट स्कोर सुधारतो, ज्यामुळे भविष्यात तुम्हाला बँकांकडून अधिक आर्थिक मदत मिळण्याची शक्यता वाढते.
योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकतो? (पात्रता निकष)
ही योजना प्रामुख्याने रस्त्यावर व्यवसाय करणाऱ्या विक्रेत्यांसाठी आहे. यात खालील व्यक्तींचा समावेश होतो:
यावर देखील वाचा: Drough Anudan Mh
- भाजीपाला आणि फळे विक्रेते: जे शेतकरी स्वतः पिकवलेला भाजीपाला आणि फळे थेट रस्त्यावर किंवा बाजारात विकतात.
- फेरीवाले: जे विविध वस्तू घेऊन फिरून विकतात.
- लहान किराणा दुकानदार: रस्त्यालगत छोटे किराणा दुकान चालवणारे.
- चहा, नाश्ता किंवा खाद्यपदार्थ विक्रेते: हातगाडीवर किंवा छोट्या स्टॉलवर व्यवसाय करणारे.
- इतर लहान व्यावसायिक जे सार्वजनिक ठिकाणी सेवा किंवा वस्तू विकतात.
या योजनेचा मुख्य उद्देश अशा लहान व्यावसायिकांना औपचारिक बँकिंग प्रणालीमध्ये आणणे, त्यांना आर्थिक स्थैर्य देणे आणि त्यांचा व्यवसाय वाढवण्यासाठी मदत करणे हा आहे.
अर्ज प्रक्रिया अत्यंत सोपी
पीएम स्वनिधी योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया खूप सोपी आहे. तुम्हाला फक्त काही आवश्यक कागदपत्रांसह (उदा. आधार कार्ड, बँकेचे पासबुक) जवळच्या सरकारी बँकेत किंवा योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज करता येतो.
अर्ज मंजूर झाल्यानंतर कर्जाची रक्कम थेट तुमच्या बँक खात्यात जमा केली जाते, ज्यामुळे कोणत्याही मध्यस्थाची गरज भासत नाही.
शेतकरी विक्रेत्यांसाठी पीएम स्वनिधीचे महत्त्व
आपल्या शेतकरी बांधवांसाठी ही योजना अत्यंत महत्त्वाची आहे. या योजनेमुळे:
- आर्थिक स्थैर्य: शेतकरी विक्रेत्यांना अचानक उद्भवणाऱ्या आर्थिक अडचणींवर मात करण्यासाठी मदत मिळते.
- व्यवसाय विस्तार: मिळालेल्या कर्जामुळे व्यवसायासाठी नवीन साहित्य खरेदी करणे, भांडवल वाढवणे किंवा विक्रीसाठी अधिक माल खरेदी करणे शक्य होते.
- आत्मनिर्भरता: कोणत्याही तारणाशिवाय कर्ज मिळाल्याने आत्मनिर्भर बनण्यास आणि स्वतःच्या पायावर उभे राहण्यास प्रोत्साहन मिळते.
जर तुम्ही रस्त्यावर किंवा बाजारात आपला शेतीमाल विकणारे शेतकरी असाल आणि तुम्हाला व्यवसायासाठी आर्थिक मदतीची गरज असेल, तर पीएम स्वनिधी योजना तुमच्यासाठी एक उत्तम संधी आहे. या योजनेचा लाभ घेऊन तुमच्या व्यवसायाला नवी दिशा द्या!
अधिक माहितीसाठी, तुम्ही योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊ शकता: pmsvanidhi.mohua.gov.in