MGNREGA Rule : मनरेगा योजनेत मोठा बदल, आता भ्रष्टाचाराला बसणार आळा; जाणून घ्या काय आहेत हे बदल..
MGNREGA : मनरेगा अर्थात ‘महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना’ या शासनाच्या महत्त्वाकांक्षी अश्या योजनेमध्ये देखील नवीन वर्ष्यात म्हणजेच एक जानेवारीपासून मोठा बदल हा होणार आहे.अश्या महात्मा गांधी रोजगार हमी योजनेमधील बोगसगिरी हि रोखण्यासाठी आणि शासनाची नवी प्रणाली हि लागू करीत आहे. रोजगार हमीच्या कामांवर काम करत असलेल्या मजुराना आता नव्या डिजिटल प्रणालीद्वारे दिवसामधून दोन वेळा असा डिजिटल हजेरी हा द्यावी लागेल. यामुळे या योजनेमधील होणाऱ्या गैरप्रकारांना पूर्णतः चाप हा बसू शकणार आहे.
सरकारने नॅशनल मोबाइल मॉनिटरिंग सिस्टिम हि डिजिटल सिस्टिम योजनेतील कामांतील बोगसगिरी थांबवण्यासाठी विकसित केली आहे. या डिजिटल अँपमध्ये २० पेक्षा अधिक हे मजूर असलेल्या ठिकाणी या दिवसातून दोन वेळा हि हजेरी आता होणार असून, जिओ अश्या टॅगिंगसह कामगारांचा फोटोही त्याठिकाणी अपलोड हा करावे लागतील.त्या परिणामी, योजनेतील सार्वजनिक कामांवर वचक हा बसणार आहे.
1 जानेवारी 2023 पासून हा नियम लागू होत आहे.तथापि डिजिटल उपस्थितीच्या माध्यमामधून ही योजना अधिक पारदर्शक हि करण्याचा शासनाचा हेतू आहे याआधी 2021 या वर्ष्यात याबाबतचा पायलट प्रोजेक्ट हा चालू करण्यात आला होता. तो पायलट प्रोजेक्ट यशस्वी झाल्याच्या नन्तर 20 हुन अधिक मजूर हे असलेल्या कामाच्या ठिकाणी त्या अँपच्या माध्यमातून डिजिटल अशी हजेरी हि अनिवार्य करण्यात आली.
कामगारांना रोजगार हमी योजनेंतर्गत वेळेवर वेतन मिळावे, यासाठी आपल्या केंद्र शासनाने अनेक पावले हे उचलली आहेत. कामगार मंत्रालयाने २३ डिसेंबर रोजी डिजिटल उपस्थिती सर्व कामांच्या ठिकाणी अनिवार्य असल्याचा असा आदेश हा काढला आहे. विशेष म्हणजे, याआधी नमूद केलेल्या अनेक तक्रारी, याच उणिवा अद्याप दूर झालेल्या नसताना येथे हा नवा नियम आला आहे.
MGNREGA डिजिटल उपस्थितीची गरज कशासाठी ?
सरकारकडे मनरेगांतर्गत बनावट अशी खाती तयार केल्याच्या अश्या अनेक तक्रारी होत्या. त्यामध्ये भ्रष्टाचार, योग्य काम न करणे व पैशांचा दुरुपयोग या अश्या कारणामुळे कामगारांची डिजिटल माध्यमातून हजेरी असणे हे आवश्यक करण्यात आले आहे. दुसरीकडे कामगारांना त्यांचे पैसे वेळेमध्ये मिळावेत, हा देखील सरकारचा हेतू आहे.
यामधील ठळक बाबी..
● कामे सार्वजनिक कमी होण्याचा धोका.
● कामावर 20 पेक्षा अधिक मजूर हे दाखविणे कठीण.
● दोनदा फोटोसह कामावर द्यावी लागणार डिजिटल हजेरी.
● सार्वजनिक कामासाठी नॅशनल मोबाइल मॉनिटरिंग सिस्टिमचा वापर.
● आता सार्वजनिक कामांवर मजूर हे दाखविताना येणार नाकीनऊ.
मनरेगा योजना..काय आहे,
(Mahatma Gandhi NREGA) हा मागणी-आधारित मजुरीचा रोजगार कार्यक्रम आहे, महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना जी देशाच्या ग्रामीण भागातील कुटुंबांच्या जीवन-मानाची सुरक्षा वाढविण्यासाठी किमान शंभर ( mgnrega scheme new update for workers )दिवस हमी रोजगार प्रदान करतो.
प्रत्येक कुटुंबासाठी ज्यांचे प्रौढ सदस्य हे स्वेच्छेने अकुशल हाताने काम करतात आणि अशा आर्थिक वर्ष. याव्यतिरिक्त नैसर्गिक आपत्ती, दुष्काळ अधिसूचित ग्रामीण भागात आर्थिक वर्षामध्ये अतिरिक्त 50 हा दिवस अकुशल वेतन रोजगाराची तरतूद हि यामध्ये आहे.