महाराष्ट्र राज्यातील आदिवासी समाजातील महिला आणि युवकांना आत्मनिर्भर बनवण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाचा आदिवासी विकास विभाग एक महत्त्वाची योजना राबवत आहे. या योजनेअंतर्गत अनुसूचित जमातीतील पात्र लाभार्थ्यांना ८५% अनुदानावर शिलाई मशीन उपलब्ध करून दिली जाते. या योजनेचा मुख्य उद्देश ग्रामीण भागातील महिलांना घरबसल्या रोजगाराची संधी उपलब्ध करून देणे, त्यांचे आर्थिक उत्पन्न वाढवणे आणि त्यांना स्वावलंबी बनवणे हा आहे.
आदिवासी शिलाई मशीन योजनेचा उद्देश आणि महत्त्व
आजच्या काळात स्वतःचा व्यवसाय सुरू करणे हे आर्थिक स्थैर्यासाठी महत्त्वाचे आहे. आदिवासी शिलाई मशीन योजना या दिशेने एक मोठे पाऊल आहे. ही योजना विशेषतः अशा महिला आणि युवकांसाठी डिझाइन केली आहे ज्यांना रोजगाराच्या संधींची गरज आहे. शिलाईच्या माध्यमातून कपडे शिवणे, दुरुस्त करणे, विविध प्रकारच्या बॅग बनवणे किंवा इतर शिवणकाम प्रकल्प राबवून ते दरमहा चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात. यामुळे केवळ वैयक्तिक उत्पन्नच वाढत नाही, तर कुटुंबाची आर्थिक स्थिती सुधारण्यासही मदत होते.
योजनेचे प्रमुख फायदे
- ८५% भव्य अनुदान: पात्र लाभार्थ्यांना शिलाई मशीन खरेदीसाठी शासनाकडून मोठा आर्थिक हातभार मिळतो.
- थेट आर्थिक मदत: शासनाकडून ₹७,६५० इतके अनुदान थेट लाभार्थ्यांना दिले जाते, ज्यामुळे त्यांना केवळ १५% रक्कम स्वतः भरावी लागते.
- घरबसल्या व्यवसायाची संधी: महिलांना आपल्या घरातूनच शिलाईचा व्यवसाय सुरू करता येतो, ज्यामुळे त्यांना बाहेर जाण्याची गरज नसते.
- स्थिर उत्पन्न आणि स्वावलंबन: नियमित शिवणकाम करून मासिक उत्पन्न मिळवता येते, ज्यामुळे आर्थिक स्वावलंबन साधले जाते.
कोणाला मिळेल लाभ? पात्रता निकष
या महत्त्वपूर्ण योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- अर्जदार अनुसूचित जमातीचा (Scheduled Tribe) असावा.
- अर्जदार महाराष्ट्राचा कायमस्वरूपी रहिवासी असावा.
- अर्जदाराचे वय १८ वर्षांपेक्षा जास्त असावे.
- अर्जदाराने यापूर्वी अशी कोणतीही शिलाई मशीन अनुदान योजना शासनाकडून घेतली नसावी.
किती मिळेल अनुदान आणि लाभार्थ्याचे योगदान?
या योजनेअंतर्गत, एका शिलाई मशीनच्या खरेदीसाठी शासनाकडून ₹७,६५० इतके अनुदान दिले जाते, जे मशीनच्या एकूण किमतीच्या ८५% असते. उर्वरित १५% रक्कम, म्हणजेच सुमारे ₹१,३५० (एकूण किंमत ₹९,००० गृहीत धरल्यास), लाभार्थ्याला स्वतः भरावी लागते. विशेषतः, चंद्रपूर जिल्ह्यातील राजुरा तालुक्यातील लाभार्थ्यांना या योजनेत प्राधान्य दिले जाते, ज्यामुळे स्थानिक विकासाला चालना मिळते.
हे देखील पहा: Farmer Ativrusthi List
ऑनलाइन अर्ज कसा करावा?
शिलाई मशीन अनुदानासाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया अत्यंत सोपी आणि ऑनलाइन आहे. खालील टप्प्यांचे पालन करा:
- सर्वप्रथम, आदिवासी विकास विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट द्या: scheme.nbtribal.in/register
- ‘नवीन नोंदणी करा’ (New Registration) या पर्यायावर क्लिक करून तुमची नोंदणी पूर्ण करा.
- नोंदणीनंतर, लॉग इन करून ‘८५% अनुदानावर शिलाई मशीन योजना’ (85% Subsidy on Sewing Machine Scheme) निवडा.
- आवश्यक असलेली सर्व वैयक्तिक माहिती आणि कागदपत्रे अपलोड करा.
- अर्ज काळजीपूर्वक तपासा आणि ‘सबमिट’ (Submit) बटणावर क्लिक करा.
आवश्यक कागदपत्रे
ऑनलाइन अर्ज करताना तुम्हाला खालील कागदपत्रांची आवश्यकता असेल:
- जात प्रमाणपत्र (Caste Certificate)
- आधार कार्ड (Aadhaar Card)
- रहिवासी पुरावा (Domicile Certificate)
- पासपोर्ट साईज फोटो (Passport Size Photo)
- बँक पासबुकची प्रत (Bank Passbook Copy)
महत्वाच्या सूचना
अर्ज करण्यापूर्वी काही गोष्टी लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे:
- अर्ज करताना कोणतीही चुकीची किंवा अपूर्ण माहिती दिल्यास तुमचा अर्ज रद्द केला जाऊ शकतो.
- या योजनेत ‘प्रथम येणाऱ्यास प्रथम प्राधान्य’ (First Come, First Served) हा नियम लागू होतो. त्यामुळे शक्य तितक्या लवकर अर्ज करणे हिताचे आहे.
- लाभार्थ्याने स्वतःचे १५% योगदान भरण्यासाठी तयार असावे.
- योजनेच्या अधिकृत शासन निर्णयाची आणि सविस्तर माहितीसाठी, तुम्ही खालील दुव्यावर क्लिक करू शकता: शासन निर्णय (GR PDF).
ही योजना आदिवासी समाजातील महिला व युवकांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवण्यासाठी एक सुवर्णसंधी आहे. योग्य माहिती आणि वेळेवर अर्ज करून, तुम्ही या योजनेचा लाभ घेऊ शकता आणि स्वतःच्या उज्ज्वल भविष्याची पायाभरणी करू शकता.
यावर देखील वाचा: Mukhayamantri Majhi Ladaki Bahin Karj Yojana Mumba