दिवाळी शिधा योजना रद्द: महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार का?

“`json
{
“title”: “दिवाळी शिधा योजना रद्द: महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार का?”,
“metaDescription”: “महाराष्ट्रात यंदा दिवाळी शिधा योजना रद्द झाल्याने गरीब व गरजू कुटुंबांमध्ये नाराजी आहे. लाडकी बहीण योजना व आर्थिक ताणामुळे हा निर्णय घेण्यात आला. शेतकऱ्यांवर काय परिणाम?”,
“content”: “

महाराष्ट्रात यंदा दिवाळी शिधा योजना रद्द: शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार का?

दिवाळी हा सण महाराष्ट्रातील प्रत्येक घरात आनंदाचा आणि उत्साहाचा वातावरण घेऊन येतो. राज्यातील गरीब आणि गरजू कुटुंबांसाठी, विशेषतः ग्रामीण भागातील शेतकरी बांधवांसाठी, राज्य सरकारकडून मिळणारा ‘आनंदाचा शिधा’ मोठा आधार असतो. मात्र, यंदाच्या दिवाळीत हा शिधा मिळेल का, या प्रश्नावर आता पडदा पडला आहे. सरकारने यंदा दिवाळी शिधा योजना रद्द करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

शिधा रद्द होण्यामागची प्रमुख कारणे

राज्याचे अन्न व नागरी पुरवठा मंत्री छगन भुजबळ यांनी स्पष्ट केले आहे की, यावर्षी दिवाळीत ‘आनंदाचा शिधा’ वितरित केला जाणार नाही. या निर्णयामागे अनेक आर्थिक आणि प्रशासकीय कारणे आहेत, जी राज्याच्या तिजोरीवर मोठा ताण निर्माण करत आहेत:

• ‘मुख्यमंत्री लाडकी बहीण’ योजनेचा आर्थिक भार: मंत्री भुजबळ यांनी सांगितले की, ‘मुख्यमंत्री लाडकी बहीण योजना’ मोठ्या प्रमाणावर राबवली जात आहे. या योजनेसाठी दरवर्षी सुमारे ३५ ते ४० हजार कोटी रुपयांचा प्रचंड खर्च येतो, ज्यामुळे राज्याच्या तिजोरीवर मोठा आर्थिक ताण आला आहे. परिणामी, इतर काही सामाजिक योजनांना निधी मिळण्यात अडचणी येत आहेत.
• अतिवृष्टी आणि शेतीचे नुकसान: यावर्षी राज्यात अनेक ठिकाणी अतिवृष्टी आणि पूरस्थितीमुळे शेतीचे मोठे नुकसान झाले आहे. शेतकऱ्यांना दिलासा देण्यासाठी आणि त्यांना आर्थिक मदत देण्यासाठी सरकारला मोठ्या प्रमाणावर निधी खर्च करावा लागत आहे. यामुळे राज्याच्या एकूण अर्थसंकल्पावर अधिक ताण निर्माण झाला आहे.
• वित्त विभागाचा निर्णय: पूर्वीच्या वर्षांत दिवाळीत रेशन दुकानांवर १०० रुपयांत अन्नधान्य किट (तांदूळ, गहू, साखर, तेल इत्यादी) देण्यात येत असे. परंतु यंदा राज्याच्या वित्त विभागाने सध्याची आर्थिक स्थिती पाहता हा उपक्रम शक्य नसल्याचे स्पष्ट केले आहे.

शेतकरी आणि ग्रामीण कुटुंबांवर परिणाम

दिवाळीचा सण हा आनंद, एकत्रितपणा आणि वाटपाचा असतो. गरीब कुटुंबांसाठी, विशेषतः शेतीवर अवलंबून असलेल्या कुटुंबांसाठी, ‘आनंदाचा शिधा’ म्हणजे सण साजरा करण्याचे एक महत्त्वाचे साधन. त्यामुळे हा शिधा रद्द करण्याच्या निर्णयाने संपूर्ण महाराष्ट्रातील नागरिकांमध्ये, विशेषतः ग्रामीण भागात मोठी नाराजी पसरली आहे.

विरोधी पक्षांनी या निर्णयावर तीव्र टीका केली असून, “सरकारने गरीबांच्या सणाचा आनंद हिरावला” असा आरोप केला आहे. त्यांचे म्हणणे आहे की, ‘लाडकी बहीण’ योजनेचा खर्च कमी करून सरकारने सणासुदीचा शिधा द्यायला हवा होता.

सरकारचे प्राधान्यक्रम आणि पुढील वाटचाल

छगन भुजबळ यांच्या निवेदनानुसार, सरकार सध्या निधीच्या ओढाताणीतून जात आहे आणि त्यामुळे काही गोष्टी यावर्षी करता येणार नाहीत. याचा अर्थ असा की, सरकारकडे निधी असूनही, त्याचा योग्य वापर प्राधान्याने खालील गोष्टींसाठी केला जात आहे:

• ‘मुख्यमंत्री लाडकी बहीण’ योजना: महिला सक्षमीकरणासाठी ही योजना सरकारचा मुख्य प्राधान्यक्रम आहे.
• शेतकरी मदत आणि कर्जमाफी: अतिवृष्टीमुळे बाधित झालेल्या शेतकऱ्यांना दिलासा देणे आणि त्यांना आर्थिक मदत करणे हे देखील सरकारचे महत्त्वाचे उद्दिष्ट आहे.
• आपत्ती निवारण: नैसर्गिक आपत्त्यांमुळे होणाऱ्या नुकसानीची भरपाई आणि निवारणासाठी निधीची तरतूद.

पुढील वर्षासाठी मात्र आशेचा किरण आहे. अर्थसंकल्पीय नियोजन आणि करसंकलनात सुधारणा झाल्यास पुढील वर्षी ही योजना पुन्हा सुरू होण्याची शक्यता आहे. तसेच, सरकारकडून काही मर्यादित स्वरूपात अन्नधान्य किट वितरण करण्याची शक्यता देखील नाकारता येत नाही.

या निर्णयामुळे तात्पुरती नाराजी असली तरी, सरकारची सध्याची आर्थिक परिस्थिती आणि प्राधान्यक्रम लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे. शेतकऱ्यांना आणि ग्रामीण भागातील नागरिकांना इतर योजनांद्वारे दिलासा देण्याचे प्रयत्न सुरू राहतील अशी अपेक्षा आहे.

“,
“permalink”: “diwali-shidha-yojana-cancelled-maharashtra-farmers”,
“tags”: [“दिवाळी शिधा”, “महाराष्ट्र योजना”, “शेतकरी”, “आर्थिक संकट”, “लाडकी बहीण योजना”]
}
“`